Увечары 19-га лютага на Майдане Ірына Луцэнка, зьвяртаючыся да ўкраінскіх мужчын, прачытала верш Рэд'ярда Кіплінга “If...” Публікуем адзін зь дзясятка выдатных перакладаў гэтага верша на ўкраінскую.
Якщо...
Як вистоїш, коли всі проти тебе—
Упали духом і тебе кленуть,
І як всупереч усім ти віриш в себе,
А з їх невіри також візьмеш суть;
Якщо чекати зможеш ти невтомно,
Оббріханий — мовчати і пройти
Під поглядом ненависті, притому
Не грати цноти ані доброти;
Як зможеш мріять — в мрійництво не впасти,
І думать — не творити думки культ,
Якщо Тріумф, зарівно як Нещастя,
Сприймеш як дим і вітер на віку;
Якщо стерпиш, як з правди твого слова
Пройдисвіт ставить пастку на простих,
Якщо впаде все, чим ти жив, і знову
Зумієш все почати — і звести;
Якщо ти зможеш в пориві одному
Поставить все на карту — і програть,
А потім — все спочатку, і нікому
Про втрати й слова навіть не сказать;
Якщо ти змусиш Серце, Нерви, Жили
Служити ще, коли уже в тобі
Усе згоріло, вигасло — лишилась
Одна лиш Воля — встоять в боротьбі;
Як зможеш гідно річ вести з юрбою
І з Королем не втратиш простоти,
Якщо усі рахуються з тобою —
На відстані, яку відміриш ти;
Якщо ущерть наповниш біг хвилини
Снагою дум, енергією дій,
Тоді весь світ тобі належить, сину,
І більше: ти — Людина, сину мій.
(пераклад Євгена Сверстюка)
Калі...
Калі ты захаваць свой розум здатны,
няхай вакол крычаць, што ты зшалеў,
калі, упэўнены ў сабе, астатнім
ты пакідаеш права на сумнеў,
калі цябе чаканьне не стамляе,
паклёп не правакуе на паклёп,
нянавісьць ненавідзець не змушае,
хоць зацямняе позірк твой, ня клёк,
калі ты мысьліш не каб проста мысьліць,
калі ты марыш, не нявольнік мар,
калі Паразы ці Трыюмфу прымсе
глядзіш без зацікаўленасьці ў твар,
калі хлусьні чужой не перайначыць
праўдзівасьці табой сказаных слоў,
калі ты крах сваіх намогаў бачыш,
але бярэсься за інструмант зноў,
калі ты здольны ўсім, што назапашваў,
для большага здабытку рызыкнуць,
прайграць, і зноў з нуля даць шанс рэваншу,
а па прайграным нават не ўздыхнуць,
калі ты можаш нэрвы, мышцы, сэрца
прымусіць слугаваць табе, калі
ў іх ані кроплі сіл не застаецца,
а толькі Воля, каб не падвялі,
калі цябе гнеў плебсу не бянтэжыць,
ня тлуміць ласка панская мазгоў,
калі ты верны слову, незалежна
каму — сваім, чужым — ты даў яго,
калі не пашкадуеш ні на ймгненьне
свайго жыцьця ў апошнюю з хвілін —
твая Зямля з усім багацьцем ейным,
і, больш таго, ты — Чалавек, мой сын.
(пераклад М. Шчура)
If...
If you can keep your head when all about you
Are losing theirs and blaming it on you;
If you can trust yourself when all men doubt you,
But make allowance for their doubting too:
If you can wait and not be tired by waiting,
Or, being lied about, don’t deal in lies,
Or being hated don’t give way to hating,
And yet don’t look too good, nor talk too wise;
If you can dream – and not make dreams your master;
If you can think – and not make thoughts your aim,
If you can meet with Triumph and Disaster
And treat those two impostors just the same:
If you can bear to hear the truth you’ve spoken
Twisted by knaves to make a trap for fools,
Or watch the things you gave your life to, broken,
And stoop and build ‘em up with worn-out tools;
If you can make one heap of all your winnings
And risk it on one turn of pitch-and-toss,
And lose, and start again at your beginnings,
And never breathe a word about your loss:
If you can force your heart and nerve and sinew
To serve your turn long after they are gone,
And so hold on when there is nothing in you
Except the Will which says to them: “Hold on!”
If you can talk with crowds and keep your virtue,
Or walk with Kings – nor lose the common touch,
If neither foes nor loving friends can hurt you,
If all men count with you, but none too much:
If you can fill the unforgiving minute
With sixty seconds’ worth of distance run,
Yours is the Earth and everything that’s in it,
And – which is more – you’ll be a Man, my son!
