Макс Шчур

Нарадзіўся ў 1977 г. у Берасьці. Кнігі вершаў: «Амфітэатар» (1999), «Раньні збор» (2006), «Амальгама» (2010), «Modus bibendi» (2012), «Летні час» (2014); прозы: «Там, дзе нас няма» (Прэмія Юхнаўца 2004), «Ліст, знойдзены на папялішчы» (2011), «Kulturtréger» (2013), «Завяршыць гештальт» (Прэмія Гедройца 2016), «Галасы» (2017), «Кінараман» (2019). Пасьля завяршэньня т. зв. «літаратурнай кар'еры» займаецца на пісьме постпаэзіяй і «новай эпікай» («Адрасная кніга», 2017).

Пераклад:

Мой дом стаіць сярод зялёных скал,
някошаны мой двор збуцьвеў заўчасна.
Галіны ўсе лаза перапляла,
тырчыць каменьне, быццам зубы зь дзяснаў.
Вунь чаплі ловяць рыбак у стаўку,
зрывае малпа дзікі плод на кручы.
У цені дрэў сабе я мармычу
апавяданьні з кніг пра Неўміручых

АЛЕСЯ
(спявае, на матыў песні «Муры»)

Яўпат Няўпад сядзеў на муры,
Яўпат Няўпад кульнуўся згары.
Дзе ў яго ручкі, ножкі, вушкі,
Паспрабуй ты разбяры.

Пераклад:

Хто стрымае хвалю гневу,
быццам воз неўтаймаваны,
вазаком заву такога!
Рэшта — проста лейцы сьцяла.

Пераклад:

як выпівоху
наперад падштурхвае
вясновы вецер

Пераклад:

Быццам бурбалку пабачыў,
быццам мроя праляцела —
хто на сьвет глядзіць падобна,
той цару ня бачны сьмерці.

Пераклад:

я хадзіў туды куды нікому лепш не хадзіць.
мяне бязьлітасна зьбівалі і пакідалі падыхаць.
у мяне па ўсім чэрапе гузакі ад гумавых дручкоў і ўсяго такога.
анёлы абассаліся ад страху.
я ўвасабленьне хараства.
як і вы.
як і яна.
як і жоўты сонечны прыбой і ўся веліч гэтага сьвету.

Павіс лапкамі
дагары павук: кінуў
якар у нябыт

Пераклад:

Найлепшы будда — дрывасек, манахі — рыбакі.
Дзэн у фатэлях дарагіх — толк у такім які?
Дваццаты год жыву з вады, што заядаю ветрам —
сандалі саламяныя, па сьвеце напрасткі.

Любых рэлігій гіджуся дазваньня,
але выконваць радасна сьпяшу
усе абрады тых веравызнаньняў,
дзе выпіўка залічана ў імшу.

Калі параўноўваць «Лотас» зь першай Плоткавай кнігай «Байсан», то росту чыста паэтычнага мы на першы погляд амаль не заўважым. Толькі калі возьмем добрую лупу і будзем загадзя ведаць, дзе гэты рост шукаць.

У пэўным сэнсе, першая частка «Францішак: словы за вакном» усё яшчэ належыць паводле свайго духу да «Хвілінкі» першай, гедройцаўскай. А вось другая частка, «Эва Дамініка: лінія фронту» — належыць ужо да другой, прынцыпова іншай «Хвілінкі».

Цёмныя часы Dark Ages
гучыць як назва кампутарнай гульні ці сэрыялу

дзе нехта змарнаваў цэлае жыцьцё на пакрыёмае змаганьне з драконам
а нехта ахвяраваў у гэтым змаганьні жыцьцё адразу
пайшоў ва-банк і прайграў спадзеючыся што выйграюць іншыя

Няўдалая мэтафара заўжды рызыкуе стаць «тыграбатонам», таму, калі імі злоўжываць, тэкст ператвараецца ў заапякарню. Што ў прынцыпе адрозьнівае няўдалую мэтафару ад удалай? Першай уласьцівыя дзьве рэчы: павярхоўнасьць (непрадуманасьць) і нефункцыянальнасьць (мэтафара дзеля мэтафары, адсутнасьць асаблівага сэнсу ў яе ўжываньні).

На адным з пальцаў у Настаўніка залатая пячатка, зь якою перагукаецца залаты ланцужок на потнай шыі ды пераміргваецца залаты зуб у роце.

Пераклад:

відавочна
што з нас аднойчы будзе
яшчэ адно пакаленьне бацькоў

якія ня ведаюць пра сьвет

ні халеры

Пераклад:

Калі вам пагана, ня трэба казаць гэтага чытачу. Пакіньце сваю гаротнасьць пры сабе.

Прага сёньня гэта такое невялікае беларускае мястэчка
з насельніцтвам каля тысячы чалавек
выбары адбыліся мэрам абралі Ціханоўскую
яна набрала крышку менш за 97 адсоткаў

За свабоду, дзеці Радзімы,
За зьдзяйсненьне нашых мар!
Супраць нас халопы рэжыму
Падымаюць крывавы штандар.
Свой крывава-зялёны штандар.

У якасьці падарунку дарагія ўсярускія браты далі нам вялізны крэдыт у выглядзе двух батальёнаў спэцыяльных вайсковых аддзелаў! Неўзабаве яны белымі анёламі спусьцяцца на засьнежаныя стрэхі нашага гораду... Радуймася, сябры мае! Людзі ў белых халатах канчаткова вылечаць нас ад пачуцьця нацыянальнай фанабэрыі й надуманай адметнасьці! Братняя акупацыя назаўсёды вызваліць нас ад доўгіх стагодзьдзяў ганебнага існаваньня ў якасьці марыянэткавага дзяржаўнага ўтварэньня! Ура-а-а-а!

—Хай рабуюць, не да іх зараз! Грошай сабе мы заўжды надрукуем, — адмахнуўся Мазгаўнюк. — Якія яшчэ навіны?
—Калгасенка на провадзе.
—Што, павесіўся? Ну, нарэшце...
—Ды не, здаецца — гаварыць з вамі хоча...
—А-а, птамаць! — зароў Мазгаўнюк. — Давай сюды!

Пераклад:

Так, дасягнуўшы росквіту, у прах
імпэрыі сыходзяць пачаргова,
бо прадчуваюць: іхны ўзьнёслы гмах
ня ёсьць, на жаль, увасабленьнем Слова.

—І што ж мне цяпер рабіць? Што ж я цяпер партыярху Педафілу перад усім народам падару, ціамат? — Гаспадар прыкінуўся задуменным. — Так ён мне душу з гэтаю кнігай даставаў...

—Сраку яму цяпер пацалуй, свайму Педафілу, — прабуркатаў сабе пад нос незадаволены Мазгаўнюк.

—Сраку, кажаш? — зірнуў на яго другі консул. — Гэта думка. Хаця гэта лепей адкласьці на неафіцыйную частку, я лічу...

і скала, і будынак відочныя кірлям
і драбнюткаю сольлю пасыпаны стол
і пад ёй незавершаны шэраг чарнільны
незнаёмых
чужых
неразгаданых
слоў

наўпроставая трансьляцыя з Бастыліі
паседжаньне Цэнтральнай Вертухайскай Камісіі
старшынюе камэндантша нежнай крэпасьці
на разагрэве з дакладамі выступаюць прадольныя кожнай зь вежаў
паводле іх тэмпэратура агулам па зоне нармальная
ад зэкаў паступіла столькі і столькі подпісаў
за вылучэньне такіх і такіх аўтарытэтаў на пасаду сматрашчага

Пераклад:

Спрадвечны розгалас крыніц
з вышыняў вуха ловіць...
На іх пачатку бог стаіць —
сам вечны пачатковец.

— Хто, Гегемонавіч? — пацікавіўся змрочны Мазгаўнюк.
— А хто ж яшчэ можа быць? Кум твой прыпісчаны, называецца кумандант горада! Трубу ў іх прарвала!
— Ізноў усё гаўном заплыве, — уздыхнуў Мазгаўнюк.
— Ды не — гэтым разам з вадою, птамаць... Ва ўсім горадзе вады ня будзе да панядзелку. Ні гарачай, ні халоднай. Балазе хоць сьнегу нападала.
— На тэрарыстаў сьпішам, — прапанаваў Мазгаўнюк.

Пераклад:

Мастацтва — толькі цень, як каровы ці гарбата —
пакіньце будучыню адкрытай, не прызначайце сустрэч, усё ўжо тут
з узыходам Месяцу й ціхай музыкай у памяці фанографа —
толькі падумайце, якое дзіва! хтосьці ўстае і проста ідзе па вадзе.

Пераклад:

От, нішто сабе ўмалот!
Мне хапае ўзнагарод!
Вунь, шэсьць штук ужо й на сьпіне —
Я як елка ў Новы год!

Сунімаць чарговы раз
Шчыры гнеў народных мас
Для мяне няма карысьці:
Сам за зло трымай адказ!..

Недарэка зь недарэкаў — а як закукарэкаў! Злуецца цар, — ды паспрабуй, удар! Іншы стаў час, не даруюць абраз! Выйшаў цар з палаца, воўкам зірк — а на пляцы ўся чыста краіна пасьпела сабрацца!

Пераклад:

Зноў ты нешта не ў сабе!
Вунь і ваўка на губе!
Ой, змарнуеш ты здароўе
Ў палітычнай барацьбе!..

Пакаштуй заечы гной —
Во дзе сродак, брат ты мой!
Мёд яго пераўзыходзіць,
Мабыць, толькі смакатой!

Праўда, горла ён дзярэ,
Хто-ніхто зь яго і мрэ,
Але хто ператрывае —
Тых і старасьць не бярэ!..

Пераклад:

Завея пускае нам пыл у вочы
шматкі краявіду вісяць на валаску сарказму
алейныя петлі магнітафонных стужак плаваюць на паверхні
гісторыя завяршаецца масакрай дзіцячых лялек
на капусным полі непадалёк ад Ніцы
паэзія памалу скісае й робіцца літаратурай
нямы пералік дрэваў
у мядовых глыбінях вітрынных шыбаў

Пераклад:

Што сумуеш, камандзёр?
Вушы ў карты хтось надзёр,
Ці мо бражкай абапіўся,
Ці дапёк цябе адзёр?

Ці ўжо служба дастае,
Ці салдатаў не стае,
Ці ў тваёй гармаце руля
Працаваць перастае?

Дакладай усё, як ё,
Пра няшчасьцейка сваё —
Мушу ведаць падрабязна:
Хто, чаму, нашто й чыё!..

Пераклад:

Кілпатрыка забілі ў тэатры; забойцу брытанская паліцыя так і не знайшла; паводле гісторыкаў, яе рэпутацыя ад гэтай няўдачы не пацярпела, бо хутчэй за ўсё сама паліцыя забойства й арганізавала. Раяна турбуюць іншыя моманты загадкі. Яны гэткія цыклічныя: здаецца, у ёй паўтараюцца й спалучаюцца падзеі з самых далёкіх краін і эпох.

Ямамота цудоўна разумеў
што галоўнае апірышча ягонай праяпонскай улады
насамрэч не японцы
а самі абарыгены

тыя гістарычна заўжды хацелі людзьмі звацца
у іхным разуменьні гэта значыла звацца японцамі
са знакам якасьці ці ўжо без
а родныя шаманскія рытуалы былі ім да аднаго месца

Пераклад:

калі б я хацеў быць
клоўнам
я б паехаў
у Галівуд.

адзіны неабходны
паэтычны акт
гэта напісаньне
верша
а ўсё што ідзе за ім
гэта
прапаганда

Сваёй ляканічнасьцю хокку нагадвае афарызм. Хаця ляканічна сфармуляваную ў афарызьме думку можна разьвесьці на цэлы абзац, усё-ткі клясычная — я б сказаў «каліграфічная» ці «мнэманічная» — яе форма менавіта такая, а ня іншая. Гэта як фармулёўка якога-небудзь матэматычнага ці фізычнага закону: яе можна бясконца ўдакладняць, але сутнасьці (якая так ці йначай мусіць быць зразумелай кожнаму школьніку) гэта ўжо ня зьменіць.

Пераклад:

Ты ёсьць Любоў: табе багаты
хай, як Хрысту, цалуе пяты
й ідзе з табой па сьвеце, сам
майно раздаўшы беднякам,

альбо ў імя тваёй любові
абвесьціць хай паход крыжовы
вайне, падману — усяму,
што несла выгаду яму.

Пераклад:

Канец эпохі, ціша ў сьвеце.
Век дасказаў, што меў на ўвеце —
дазьзялі слынныя прамоўцы,
сышлі ў нябыт майстры ў рыфмоўцы,
адваяваў ваяр суворы,
мысьляр дамазгаваў, акторы
дайгралі, скульптар скончыў творы,
мастак запоўніў фрэскай сьцены,
і крытык вырак, хто зь іх цэнны.

Пераклад:

Паўстаньце, выклятыя сьвету,
хто ў цемры й голадзе блукаў!
Наш розум больш ня сьцерпіць зьдзеку
і хутка выбухне вулкан!
Сатры мінуўшчыну дазваньня,
натоўп рабоў, рыўком адным!
Cьвет неўзабаве іншым стане,
хай мы нішто — дык будзьма ўсім!

Волас — медны дрот,
роўна ўкладзены, як у
трансфарматары

Пераклад:

Быць — вось у чым рызыка. Рызыка, што быцьцё будзе для нас нудным, калі мы яго не зразумеем. Але разуменьне — у засваеньні. А засваеньне магчымае пасярэдніцтвам красы.

У сраку «з Гінзбэргамі разам»
слаў Маялес.
Казаў, ня лезу ў дупу масам,
пры гэтым — лез.

Адно цяпер сказаць магу я,
што супраць мас.
Пісаць для іх — якога хуя?
А Гінзбэрг — клас.

Пераклад:

4 Панюшкі і Мне Ўставіла,
У ложку ў майтках,
у левай руцэ шматок бавоўны,
тыповы дэгенэрат,
прысмак крыві ў роце
прысмак Фатэлю ў Зубнога
музыка, Гучныя Аперджыё Вечнасьці —
сава ў акулярах шрайбае ў
халоднай цемры —

Гэтаму герою не бракуе стылю, густу, мужчынскага шарму, жыцьцёвага досьведу, шчырасьці, ведаў і здольнасьці да іх арыгінальнай інтэрпрэтацыі, — чаго яму бракуе, дык гэта самакрытыкі. Аўтар ну так ужо імкнецца выклікаць да яго/сябе, адыходзячага з сцэны белага й пухнатага старога Акелы, спачуваньне чытача, што ў выніку выклікае хутчэй спачуваньне да ягонага/свайго антыпода — маладога кар’ерыста Імбрыка.

Пераклад:

Няўжо няма Адказу?
а ты адказваеш, няўжо заўсёды павінен быць нейкі Адказ?,
вось каб я мог сказаць Так ці Не —
дзякуй Богу што я ня Бог! Дзякуй Богу што я ня Бог!

мы займаем свае месцы пад сонцам Дао
на барыкадах чарговай контракультурнай рэвалюцыі
калі я загіну патрабуючы немагчымага лічыце мяне
рэалістам

Пераклад:

Паэзія нічога не дае. Яна залішне заглыбленая сама ў сябе, каб яшчэ кагосьці цікавіць. Яна замкнулася ў сабе, у сваёй пазбаўленай зьместу выключнасьці, тым часам як рэальны сьвет ідзе далей сваёй дарогай да катастрофы, і ніхто ўжо яму ў гэтым не зьбіраецца замінаць. Паэзія ўмее толькі аплакваць страчаны сьвет, і больш нічога.

Як гучыць радок,
які падкрэсьлівае
лятак у небе?

Пераклад:

А потым дзень, дзень па абедзе
калі прадпісаныя скончыліся дні.
Усе ў сьвяточным,
крыху ўгнуўшы плечы,
наперадзе цаглянай брамаю труну выносяць,
сонца — тлустая нявеста ў белым,
іржа на горцы, быццам залаты абклад.

Пераклад:

Ах! Тэл сама — вясёлка, ці расьсеяная хмарка;
адлюстраваньне ў шкле; ці цені на вадзе;
дзіцячы сон; усьмешка на дзіцячым твары;
галубчын голас; дзень мінучы; музыка ў паветры.

Пераклад:

Абапершыся на балюстраду,
сьпінаю да мяне стаіць
стары ў жоўтым капелюшы,
ужо мёртвы.

Так льга нязмушана і спрытна,
бяздумна рыфмаваць далей,
але навошта.

Пераклад:

Ніхто не пацярпеў. Усе проста зьнікаюць. Іх ніколі не было. Беспачатная дасканаласьць.
Вось чаму Саторы суправаджаецца сьмехам
і дзэнавы майстар у гневе разьдзірае сутры на шматкі.

Пераклад:

«Чарапаха! Ці
даўно ўжо неба копціш?»,
пытае вулкан.

«...у кожным паэце жыве непаэт, які не сьпявае і ня любіць сьпеваў... а чалавек — гэта нешта большае, чым паэт».

Пераклад:

паэт (?):
гэтаму слову патрэбнае новае
вызначэньне.

калі я чую гэтае
слова
мой страўнік
сьціскаецца
нібыта я зараз
зблюю

Пераклад:

чакаю моманту калі
сам верш
стане маім спосабам прамовы, не
загадзя ўрачыстай дэклямацыяй,
а выказваньнем праўды

Пераклад:

Пуза мясісты помнік што чакае
свайго адкрыцьця за півам калі
зь яго сарвуць кароткую заслону саколкі

Пераклад:

Стары паэт любіць дзень, грубы й зіхоткі, як цыцка сялянкі. А я люблю цябе, о Ноч, таму што ты — мой дух, і таму што я — твая сутнасьць.

а яна хацела акурат таго што і атрымлівала
проста ўвагі
яна верыла што зьвяртацца да кагосьці гэта насамрэч быць зь ім
такі кшталт прафэсійнай дэфармацыі
«у праскай студыі з вамі Вольга Караткевіч»

Пераклад:

«Калі я быў Прывід зусім малады,
хлапчук зь мяне ўдаўся зухвалы!
Усе на слупах мы сядзелі тады,
нам лусьцікі з маслам да чаю заўжды —
хоць сьвята, хоць ноч — падавалі».

Ўітмэн і Ніцшэ ўбачылі пад парэшткамі хрысьціянска-рамантычнага суб’екту нешта іншае. Ніцшэ ўбачыў мінуўшчыну, перадусім антычную, зь яго дахрысьціянскім, экстатычным, дыянісійскім, гераічна-боскім «я», а таксама будучыню — Звышчалавека. Ўітмэн убачыў «усяго толькі» сучаснасьць, але не як (гістарычны) час, а як Вечнасьць, як «сынгулярнасьць», еднасьць усіх часоў і асобаў у момант тут-і-цяпер.

Пераклад:

Настане час у ноч сысьці мне —
што ж, я гатовы! Пагатоў
«Ты сыдзеш», кажа мне ў лаціне
птах ibis зь нільскіх берагоў.

Раней пісаў так, як хацеў бы ўмець перакладаць
паэзію кагосьці іншага: нязмушана, амаль сынхронна
патрэбныя словы самі прыцягваліся неадольным магнітам рыфмы
выстройваліся ў радкі ўдоўж сілавых ліній загадзя дадзенага сэнсу
падрыхтаваныя мускулістыя мэтафары чакалі свайго часу ўступіць у сутычку з рытмікай
усё гэта было чароўна як Glassperlenspiel за шклянкай віна з цыгарэтай

«Сьняжаны», паводле Садоўскага, патрэбныя для таго, каб «зрабіць падводку (няўдалую) да трагедыі былой порнаактрысы»! Смачны выраз, пагадзіцеся, пасьля якога перад вачыма паўстае ну чыстая мэлядрама, якой кніга Сіна, на шчасьце, ня ёсьць, як ня ёсьць ні кібэрпанкам, ні фантастыкай. Кніга Сіна — філязофскі раман, які называецца, калі нехта не заўважыў, «Лібіда», і «прыцягнутая за вушы» тэма цялеснай блізкасьці, плоці, сэксу й г. д. у ім адна з цэнтральных.

Пераклад:

Вэртыкальныя повязі ў вершы — фіктыўныя.
У сапраўднасьці кожны радок — частка
доўгага гарызантальнага тэксту,
які на момант вынырвае, праходзячы скрозь старонку,
падобна да таго, як падземная рака выцякае на паверхню і зноў зьнікае ў пяску.

Пераклад:

Да кожнай няўдачы
я магу ставіцца толькі як да частковага вызваленьня
Вызваленьня ад забабонаў ад марных намаганьняў
ад фальшывых абавязкаў прымусу
ад перасьцярог страху трывогі і сораму
ад крывадушнасьці і гвалту над сабой
ад самападману няпраўды і хлусьні

Пераклад:

Я не хацеў, каб мяне будзіў нейкі чувак з горнам. Не хацеў спаць у казарме разам з кодлай здаровых апантаных сэксам і футболам адкормленых дасьціпных задрочаных мілых запалоханых расчырванелых бздлівых мамчыных сьціплых баскетбалістых амэрыканскіх хлопчыкаў, зь якімі мне давялося б паводзіцца па-сяброўску, бухаць на пабыўцы, ляжаць на сьпіне побач і выслухваць тузіны нясьмешных, плоскіх, пахабных анэкдотаў.

Пераклад:

А ў сталовую з салончыку на другім паверсе пранікала вясёлая музыка і гамана, што выбухала нястрыманым сьмехам. Пры зашклёнай вітрыне стаяла некалькі разявакаў, яны прыціскалі да яе далоні, і тыя былі белыя й ненатуральна вялікія. Па-над імі зіхцелі цікаўныя вочы.

Пераклад:

На плянэце мух чалавеку
не пазьбегнуць, на жаль, пакут:
там мухі нам робяць тое,
што мы мухам робім тут.

Пераклад:

Сынъ зас Кролевскій, о котором ся почало мовити, въ Палацу для него збудованомъ, такъ мешкаючи, же жаденъ до него не моглъ дойти, ажъ до взросту Млоденческого прышол, (въ томъ часе въ вшелякои такъ Муринской, якъ и Перской науце выцвичившися) был мудрый и розсудный, и во всехъ цнотахъ значный.

Пераклад:

Мяса, косьці, нічога больш —
кавалак мыла,
шлюбны пярсьцёнак,
залатая плёмба.
Herr Бог, Herr Люцыпар —
ня рыпаць ува мне,
ня рыпаць.

Пераклад:

Хадзіце, дзеці мае,
мае хлопцы й дзяўчаты, мае жанкі, замужнія й незамужнія,
вось цяпер музыкант папускае аброць, скончылася прэлюдыя
ягонай унутранай жалейкі.
Лёгка напісаныя акорды для разьняволеных пальцаў — я адчуваю, што вы ўжо
ня можаце трынькаць вышэй, і перастаю.

Пераклад:

Яны не працуюць да поту й не наракаюць на свой лёс,
не ляжаць у цемры і не аплакваюць сваіх грахоў,
ня гідзяць мяне размовамі пра свой абавязак перад богам,
між іх няма незадаволеных, няма вар’ятаў, апантаных маніяй
назапашваць рэчы,
ніводны зь іх ня кленчыць перад ніводным, ці перад продкамі, што жылі тысячы
гадоў таму,
ніводны зь іх на цэлай Зямлі не фігуруецца й не пакутуе.

Пераклад:

Я ведаю, што я самаўладны,
я не турбую свой дух патрэбай апраўдвацца ці быць зразуметым,
вечныя законы не выбачаюцца,
(Зрэшты, я лічу, што ў маіх словах ня больш фанабэрыі, чым у грунтвазе, якою я зьвяраю
свой дом.)

Пераклад:

Мой язык, мая кроў да апошняй часьціны створаныя з тутэйшага паветра,
зямлі,
я народжаны тут ад бацькоў народжаных тут ад
іхных бацькоў і гэтак далей,
сёньня мне трыццаць сем, я здаровы як вол, я пачынаю сьпеў
і спадзяюся да сьмерці не перастаць.

Пераклад:

Пачуцьці
гэта для жонак
я магу суложыць і ненавідзець напоўніцу
магу сысьці
не заплаціўшы

Пераклад:

Я ўжо не пішу вершаў
вершы — гэта лухта
Аднойчы адна жанчына мне сказала,
а мы, тыя, што ня пішуць,
нам што рабіць
Як выгаварыцца

Прэмію імя Карласа Шэрмана, задуманую, праўдападобна, як аналяг Гедройца й Арсеньневай для перакладчыкаў, атрымала днямі Вера Бурлак за сваё перастварэньне казкі Льюіса Кэрала «Through The Looking-Glass, and What Alice Found There». Далучаюся да віншаваньняў: багата выдадзеная кніга з шыкоўнымі ілюстрацыямі Кацярыны Дубовік безумоўна заслугоўвае ўзнагароды, прычым ня толькі на першы погляд.

Пераклад:

Бывае,
слова і думка, як належыць,
утвораць верш удалы, сьвежы,
што зьзяе колерамі гожа
і, як акорд, расчуліць можа.
Але няма, на жаль, нічога ў ім твайго,
бо пэўны клясык напісаў ужо яго.

Пераклад:

У залю, з залі ходзяць сьвецкія ільвіцы —
пра Мікэлянджэлё ім не нагаварыцца.

Пераклад:

Трыццаць тысяч відаў яшчэ невядомых расьлін
Жывыя непрыдуманыя людзі ў джунглях
прадаюцца на катаваньне —
а робат у гарнітуры, што спэкулюе прымхай з назвай «Бразілія»
мае права гаварыць ад іхнага імя?

Пераклад:

Жыў на сьвеце стары з носам-хобатам,
што даводзіў нам: «Што б вам там хто бы там
ні казаў, не насаты я —
гэта ў іх псіхапатыя!»,
і заходзіўся жудасным рогатам.

Лёс нейкіх папер, пры ўсёй павазе да іх —
зусім ня тое, што мусіць звацца трагедыяй.
Калі лёс рукапісаў успрымаецца як трагедыя —
значыць, яны пісаліся дарма

Пераклад:

Ну быў я піратам, муціў акіян —
цяпер во на пэнсіі, камісавалі.
Вахторам на службу ўзялі ў рэстаран —
сяджу тут і згадваю морскія хвалі.

Пераклад:

Раптам з ваннай выйшаў нейкі чувак. Ён быў незнаёмы, да таго ж чысьціў зубы. У мэтах самаабароны Лявон інстынктыўна адарваў ад сьценкі батарэю і раз’ябошыў яе аб чувака. Той з апошніх сіл закрычаў: «Яшчэ! Яшчэ!»

Пераклад:

Заклятымі ворагамі паэзіі ёсьць як усякая думка пра дасканаласьць, так і памкненьне аўтара заняць нейкую, хай сабе нават нэгатыўную пазыцыю ў дачыненьні да “спэктаклю” культуры.

Пераклад:

Дзед зусім адурэў ад страху, але быў гатовы лепш пайсьці ў турму, чым выкінуць жывыя грошы ў вакно.

Пераклад:

Першая спроба падняць паўстаньне ў Бельскім павеце скончылася паразай, палонныя партызаны былі расстраляныя ў Беластоку пры вельмі цьмяных абставінах, якія выклікалі абурэньне ўсяго насельніцтва ня толькі на Віленшчыне й Гарадзеншчыне, але і ў самой Польшчы.

Пераклад:

На маім вясельлі будзе па пары ад кожнага віду жывёлы
і па пары ботаў ад кожнага чалавека

Пераклад:

Цягам паўстагодзьдзя
паэзія была
раем для пафасных прыдуркаў
І тут прыйшоў я

Пераклад:

У сапраўднасьці ворагаў няма. Праблема менавіта ў гэтым: у гэтай гісторыі няма ворагаў: у Вэронікі няма ворагаў, у Фэрнандо няма ворагаў, ані ў Даньелі, калі не лічыць таго хлопчыка, які ў жыцьці апроч грымасаў больш нічога ня робіць.

Пераклад:

Шлях угару – гэта шлях і ўніз, шлях наперад – шлях і назад.
З гэтым немагчыма зьмірыцца, але гэта так,
час ніякі ня лекар: бо пацыента ўжо няма.

Пераклад:

Вось гэты келіх
пазалаціў бы й выпіў:
поўню над шынком

Пэдагогі гадаюць, цікавіцца вуліца:
ці раскрыецца хлопчык аднойчы, як вустрыца?

Іду: вееры будынкаў,
ахайна складзеныя ўдоўж дарог пэрспэктывай,
раскрываюцца мне насустрач.

Пераклад:

Цвыркун позна ўначы на жыжкаўскім дворыку:
«Я жыву на старой грушы. Плады падаюць зь яе і грукочуць,
як уварваньне братняе звышдзяржавы».

Пераклад:

Мы спрачаемся пра клясы й слаі грамадзтва, але ў штодзённасьці кожнага дня жывем не ў грамадзе, а ў самоце. Мы ня ведаем, што рабіць з момантам прасьвятленьня, ня ведаем, як яго захаваць.

Пераклад:

Такі лівень, што
ня толькі поўні – нават
сумо ня будзе

Пераклад:

Нат у Кіёто
сумую па Кіёто!
«Ку-ку» зязюлі

Пераклад:

Але ж бязь веданьня, калі,
час мучае мяне,
як бзынкат прывіднай пчалы,
што ўсё ніяк ня джгне.

Пераклад:

Мой адзіны канкурэнт я сам, я кідаю сабе выклік пісаць як трэба, моцна, зь сілай, асалодай і азартам.

Пераклад:

Загана “мандарынскага” стылю ня ў тым, што напісаная ім проза – паэтычная ці фантазійная, а ў тым, што гэта ня проза, а благая паэзія.

Да нас – сятчастым палатном глухой фіранкі,
даўно вядомым краявідам – да сьцяны
стаіць акно накшталт старой карціннай рамкі,
якая цэдзіць цераз сіта нашы сны.

Пераклад:

Гэтак ён сядзеў там і ў думках прагаворваў адну малітву за другой, ды так хутка, як мільгае вагон за вагонам, калі едзе цягнік.

“Не, беларуская літаратура ня хоча ламаць шаблёны”, бядуе аўтар. А вось ён – хоча. Любым коштам. Хоча надалей ламіцца ў адкрытыя да яго дзьверы.

Пераклад:

Я не палітычны ўцякач. Я ўцякач татальны. Часам мне здаецца, што калі б я нарадзіўся ў Бразіліі, Вэнэсуэле або Скандынавіі, я таксама ўцёк бы з тамтэйшых вуліц, партоў і папасаў.

Пераклад:

Хадзі ж, да ладу ўгоду давядзём!
Ты ведаеш, на колькі я цанюся!
Мой дружа, я ў пакутах жудкіх б’юся –
Ратуй! Ты не спасуеш перад злом!

Пераклад:

Лірыка – гэта п’янства, а чалавек п’е для таго, каб лягчэй зьліцца са сьветам.

Папа Рыгор, адзін, шаптаў яму праклён,
а імпэратар – зьзяў на цэлы сьвет, чый цэнтар
быў там, дзе імпэратар. Новы Рым паўстаў
на іхным супрацьпастаўленьні – «так» і «не»
верных супернікаў. 

Загінуў не ў імя вялікіх ідэй, дзе-небудзь у турме, у барацьбе, а як брудны чарвяк у памыйнай яме жыцьця… Ах, сьмейся, паяц, над каханьнем Тугоўскага! Гэта ўсё той пракляты Сатурн!

Спадзяюся, сам Міхась Кавыль пагадзіўся б з тым, што канчатковым прабуджэньнем (ці ўсьведамленьнем) свайго таленту ён абавязаны дзьвюм стыхіям: Атлянтычнаму акіяну й Нью-Ёрку.

Тамашэвіч: Кажуць, грамадзяне, што беларусы – не нацыянальнасць. Але давайце разбяром навукова пытанне аб нацыянальнасці...
Усе: Ды ну на фіг... Балалайка, ты закалупаў...

Пераклад:

Вышэй за мігуткасьць форм,
Вышэй за крыкастасьць фарб,
Вышэй ад праўды самой
Я стаўлю тваё імя

спадар выкладчык радасна падышоў да іх
па старой памяці паздароўкацца
ў таемным спадзяваньні што яны запросяць яго зь імі выпіць
але пачуў ад іх толькі ёмістае
Пайшоў нахуй, КОЗЬЛІК

Толькі пыл зварухнецца
ў пустой шуфлядзе
як здань інсэкты
што жыла там калісьці

у падсьвечаным небе застаюцца толькі
танюткія шызыя зьмейкі дыму
паўсюдныя як сіняватыя жылкі
на малаком налітых грудзях

Пераклад:

нахуй завумнікаў-скэтмэнаў & коксакераў & бітнікаў
што вядуць чульлівыя дыскусіі разьмеркаваўшы
гару марыхуаны на абсалютна роўныя горкі
каб абсалютна пароўну ёю накурыцца

Ліпень. Каштан яшчэ можа сьніць, быццам ён – лімон,
галавою калючай аб лісьце ня трэба падаць.
Глядзіш на вакольны сьвет, бы на каранацыю Халімон,
у зелені вечных дрэваў шукаеш забытую радасьць.

Сярод сустрэтых Алесяю пэрсанажаў “рэальнымі” ёсьць толькі некалькі. Усіх астатніх – за выключэньнем Тамтарама або Цімтарама, якія ў сьпісе фігур пазначаныя як белыя туры, але пра гэта пазьней – на дошцы ўжо няма. Яны прысутныя ў лепшым выпадку як успаміны, як здані, духі памерлых, ахвяры папярэдняй гульні.

Князь М-скі ўзьняў руку й паказаў нягнуткім жалезным ківуном на барона О-скага. Той перажагнаўся, паслухмяна ўзяў ліру, то бок былы лук, цяпер з чатырма цецівамі, крыху яго яшчэ падладзіў, ударыўшы пару разоў графа Н-скага мячом па шлеме, які выдаваў ідэальны тон “ля” – ну і пачаў.

Пераклад:

Упоўдне рысы барзюкі
Сьвярбяху ў напе а крыўляху,
Сычаша птах, і мертвакі
Ўва горбех верашчаху.

Побач з рыбамі хачу крычаць,
жаночыя прынады,
якімі мне распаролі жывот
ад шчэлепаў да хваста.

Пераклад:

Вярніцеся на зямлю! Час маладосьці мінуў і ператварыў вас у старых банкрутак! А спадара графа забілі невядомыя, засунуўшы яму галаву ў дупу ягонага каня! Ніякія залётнікі па вас не прыедуць, а ўласнай карэты ў вас няма! Да таго ж, рэкляма ўсіх людзей ператварыла ў курваў… Усе прадаюцца. Чым вы лепшыя?

пад нагамі менскае лісьце
на бўэнас-айрэскіх каляінах
гумках для скокаў
нацягнутых на лытках нябачных дзяўчынак
за даляглядам

Пераклад:

Спалучыць у сабе паэта з каханкам і рэвалюцыянэрам, як хацелі сюррэалісты? Я дакладна не рэвалюцыянэр; што да паэта й каханка, то яны – толькі супрацоўнікі прыватнага агенцтва, якое мае – баюся – адзіную мэту: застацца прыватным.

Улюбёная пэрсанажава рэкляма – на вазэктамію. Гэта вясёлы дуэт мужа з жонкай, што больш ня хочуць мець дзяцей. Жонка раіць мужу зьвярнуцца да доктара, які за дзесяць хвілін назаўжды пазбавіць яго пладавітасьці. У Канадзе гэта робіцца хутка й нядорага пасярэдніцтвам інтэрнэту.

Пераклад:

зірні, у чым ты жывеш! панчохі, майткі і ўсякае гаўно
па ўсёй падлозе! ты проста ня хочаш ні за што адказваць!
для цябе жанчына – усяго толькі рэч, карыстацца якой
табе зручна!

Пераклад:

«Твой парык дык сядзіць як трэба», прамармытаў Шэршань, пазіраючы на дзяўчынку з выразам захапленьня: «і ўсё таму, што ў цябе правільная галава. Праўда, сківіцы ў цябе абы-што — табе зь імі, відаць, ня надта добра кусаецца?»

Вядома, ня ўсе з нашых варыянтаў і калямбураў урэшце трапілі ў канчатковую вэрсію, таму што самыя дасьціпныя зь іх былі папросту не для друку.

Пераклад:

Ніхто болей не гарантуе творцы, што наступная генэрацыя будзе лічыць ягоны твор вартым ці зразумелым. Праз гэта творца ня можа ня прагнуць як мага хутчэйшага посьпеху, пры ўсёй небясьпецы, якую гэтая прага нясе для ягонай унутранай цэласнасьці.

Пераклад:

Празь дзьве мяжы ў чаўночным рытме везьці ўпотай
суплёт кур’ёзаў, баек, лёсаў, анэкдотаў,
псэўдагармоніі няўстойлівы акорд.
Гадзіны ў месцы, што цясьнейшае за карцэр –
над краявідам пачало за шклом зьмяркацца,
і далягляд шаша працяла навылёт. 

І ў маўчаньні, нібы ў сьне,
варушыцца той дзіва-акрабат,
дрэсіраваны іншымі з маленства;
за час, што робіць за мяне маўленца,
ён наплявузгаў сотню тэрабайт.

Пераклад:

Адзіным абарончым сродкам ад страшыдла ёсьць піва ці мінэралка. Аднак Бонды забаронена піць мінэралку, каб не нашкодзіць свайму здароўю, як Пятак, што памёр, бо забыў апахмяліцца пасьля таго, як па ягоным ложку пачалі бегаць кнэдлікі, таму ў яго закалола ў пячонцы, ці мо настала сардэчная недастатковасьць, і праз тры дні ён спруціўся.

Пераклад:

Ёсьць адна рыса, што яднае ўсіх вялікіх і стала актуальных пісьменьнікаў: каб захаваць іхную жыцьцёвасьць, няма НЕАБХОДНАСЬЦІ ў школах і інстытутах. Выкіньце іх з праграмы, пахавайце ў пыле бібліятэк, і калі-небудзь выпадковы, не падасланы і не падкуплены чытач непазьбежна зноў іх адкапае, зноў выцягне на сьвятло, ня просячы за гэта ніякай ласкі.

Пераклад:

Ідэя аповеду такая, што мужчына сядзіць на зялёнай канапе каля вакна, зь якога адкрываецца выгляд на парк, чытае раман, у якім жанчына ўпотайкі сустракаецца з каханкам, згаджаецца зь неабходнасьцю забіць свайго мужа, каб атрымаць свабоду, падымаецца па сходнях у пакой, дзе муж, седзячы на зялёнай канапе каля вакна, чытае раман…

Пераклад:

У мамці хвінгал пад левым вокам, у баці таксама. Мамця намазвае хлеб левай рукой. Значыць, мамця ляўша. З гэтага выплывае, што паставіць бацю хвінгал яна не магла. Калі б гэта мамця паставіла бацю хвінгал, той быў бы ў баці пад правым вокам.

Пераклад:

Цябе як тлен, што час ужо расьцерушыў
я не ўяўляў сабе, хоць ты даўно памерла;
як і раней, зрок нутраны маёй душы
жывой усю цябе захоўваў – пільна, верна.

Тады, падчас гэтых шпацыраў, я заўважыў, што са мною адбываецца нешта дзіўнае. Калі з-за хмараў выходзіў месяц, у мяне зьяўлялася неадольнае жаданьне на яго выць.

Пераклад:

О, працоўны больш дурнем ня будзе,
Бо і ён мае працы арудзьдзе –
Серп, а болей дубец
Паўстае, каб агрэць
Тых, хто служыць фашысцкай паскудзе.

Пераклад:

анягож, яшчэ будзе весела, дзе там канец гісторыі, ім толькі таго й падавай, канец гісторыі, вядома, але толькі для іх, адчуваюць-такі прадвесьце свайго зьнікненьня, але гэтым разам папросту не за гарамі й на практыцы, гэта ўжо не тэарэтычная магчымасьць, як за шпэнглерам ці ў фука ў шасьцідзясятых, яна зьнянацку шалёна наблізілася, ёпціць, шалёна наблізілася
ах як страшна

Рассмакаваўшы як сьлед першы глыток, ён зноў запаліў. Бармэн згроб са стала манэты і ўключыў тэлевізар. Дзякуй богу, бяз гуку. Паказвалі нейкае амэрыканскае радэа. Мужыкі ў каўбойскіх капелюшах ці радзей у шлемах несупынна залазілі на быкоў і несупынна падалі зь іх лычом у пясок. Недзе пасьля восьмага ці дзявятага падзеньня ён раптоўна зразумеў, што яму найбольш падабаецца ў гэтым бары – цішыня.

Пераклад:

О, плятанічны старызьнік! Вашае каханьне да сябе самога – не канец сьвету, бо верагоднасьць займець у гэтым суперніка роўная нулю. Вы згадваеце даляры, ліры, анакалюфы, фунты. Урэшце цікавы канфлікт! Пазваніце па адрасе Драча 22 і дамоўце рандэву з Поткай Путанаўнай, вашай пакорнай гавар’яцкай сяброўкай.

Пераклад:

Сьпярша ты пішаш фразу,
шынкуеш на шматкі;
зьмяшай іх, каб парадак быў
шматкоў абы-які:
лягічнай пасьлядоўнасьці
ня мусяць мець радкі.

Пераклад:

У часіну свайго нараджэньня яна рассоўвае ногі, не разумеючы сэнсу сваёй позы, прызначанай дарыць сьвятло, зямлю, агонь, паветра, але потым чалавеку рупіць зноў увайсьці ў гэтую клятую похву, пасьля таго як я паспрабавала нарадзіць сябе сама, выцягнуўшы сваю галаву праз сваё ўлоньне (а як што не змагла, то шукаю сьмерці і ўваходу ў сьмярдзючы бярлог схаванай ахоўніцы з функцыяй пахаваньня) я пра похву, пра сьмерць

“Галасуйце за праф. доктара такога й такога, інжынэра, кандыдата навук, месцам жыхарства тут, працую вынаходнікам. Абяцаю прадстаўляць інтарэсы ўсіх грамадзянаў з IQ >150 і ачысьціць вёску ад даўбаёбаў і паразітаў. Кожны, хто за мяне прагаласуе, у выпадку майго абраньня атрымае ў падарунак галаваломку”.

Пераклад:

І пачалі мяне мясіць—аёй-аёй. Тут я згадаў пра сваю апошнюю штуку. Стаў на карачкі й ператварыўся ў пацука. “Дзе ён? Куды зьнік?”—“Там, там, уцякае!”—“Але ж гэта пацук!”—“Не, гэта ён, зірніце, у яго яшчэ залатое пенснэ на пыцку!”—“За ім, затапчыце яго!”
Адылі я сьлізгануў у поўны гною каналізацыйны люк і пераможна адплыў—і тут раптоўна ўсё зьнікла.

...я так хацеў бы быць ня псіхам,
бухаць заўсёды талакой,
бабрам быць сябрам і бабрыхам
і ўсёй прыродзе як такой;
я б так хацеў быць патрыётам
сваёй – ці іншае – зямлі,
а Юдам ды Іскарыётам
з нагі выпісваць ...дзюлі;
я так хацеў бы быць героем –
не ўсенародным, хоць чыім! –
і іншай безьліччу хяровін
(або па-чэску – píčovin)...

Надвячоркам чатырнаццатага дня вясновага месяца нісана таёты ў прыёмную канцылярыю галоўнай рэдакцыі найбуйнейшага партыйнага выданьня «Фолькішэ Бэобахтэр» роўным вайсковым крокам увайшоў ня так даўно йменаваны обэрштурмфюрэрам СС Макс Ота фон Ш. Сакратарка, русявая нацыстачка ў самым апагеі рэпрадукцыйнага веку, з амаль фізычным намаганьнем узьняла доўгія нафарбаваныя вейкі...

Пераклад:

У адной праскай мясной краме
на рагу дзьвюх вуліц Старога Места
рэзьнік аднаго дня забіў
шырокай крывавай сякерай цурбан
потым надзеў парасячую галаву зь вітрыны
замкнуў краму
і з голасным рохканьнем
зьнік у кірунку Голэшавіц

Пераклад:

Пішу Паўліне, каб яна пачала хадзіць на транажоры і круціць пядалямі на ратапедзе, тамушто ў яе тлустыя сьцёгны, а язда на ратапедзе ёй дапаможа і яна будзе болей мне падабацца, а таксама будзе для мяне больш сэксапільнейшай. Пішу ёй, каб яна ня езьдзіла на транажоры грамацкім транспартам, а хадзіла пяхатой, тамушто і пяхата карысная яе тлустым сьцёгнам. Хутка твае сьцёгны пачнуць церціся адно-аб-адно, у цябе запрэе пахвіна і ты пярастанеш мяне сэксуальна прыцягаць, пішу. Спадзяюся, зразумее.

Пераклад:

Сад брыў, па шчыкалаткі ў плытчыні,
апошнім пылам лета.
Бадыльле цьвялілася
з дохлых рыбін-гуркоў.
Я даіў доўгія струкі
цыцкастых фасолевых кароў,
а сонца пачынала дэклямаваць
восеньскія вершы
кітайскіх паэтаў.

Пераклад:

Да жывых альбо нежывых істот
належыць Эканд, каторы Сўот?
Ён — шатэн, брунэт, ліліпут, гігант?
Мае шафу, буфэт, шыфаньер, сэрвант,
камод
той Эканд, каторы Сўот?
Малады ён? Стары? Асталоп? Мудрэц?
Любіць каву й гарбату студзіць ці грэць?
А кампот?
Га, Эканд, каторы Сўот?

Таго, што здольны вырабляць Цыклёп...
   Ў. Г. Одэн, “Жнівень 1968-га”

Што ж, вось яна, падзея нашых жыцьцяў,
дзеля якой мы зроджаны бацькамі,
«апошні бой» з «Інтэрнацыяналу»,
які мы так бясконца адкладалі,
што пра яго забыліся памалу
і толькі ў нырках прыхавалі камень,
і вось глядзім аднекуль з-за мяжы ці
з фэйсбуку на забітых на Майдане.

Таго, што здольны вырабляць Цыклёп,
агораць Чалавецтва не змагло б,
ды ён ня мае аднаго трафэя:
Цыклёп па-людзку гаварыць ня ўмее.
Па гвалтам падпарадкаваным краі,
па трупах і ня трупах, што ў адчаі,   
як гаспадар, ён крочыць, рукі ў бокі,
ды з вуснаў бздуры выпускае толькі.

Пераклад:

Звон загучаў пустым саборам —
я ўстаў і болей не засну.
Зірнуў на непрыкрыты сорам:
зноў пацучынам-візыторам
пашчасьціла ў маю труну
залезьці й мне абгрызьці косьці,
пакуль у сьне чакаў я дня...
Прадвесьцем страшнага чагосьці
слых скаланула мітусьня.

Пераклад:

Неабходна заставацца спакойнай
Дыхаць глыбока і памалу
абмежаваць міміку
жэстыкуляваць умерана
эфэктыўна выкарыстоўваць інтраспэкцыю
гэта значыць
седзячы – ня дрыгаць нагой
стоячы – не хістацца з боку ў бок
утрымліваць пазыцыю на адным месцы
у абодвух выпадках – галоўнае, не апускаць вачэй.

Пераклад:

Спалі мой допіс дачарна,
каб дотык зблытаў скуру й прысак –
ляці, маркотная пчала,
з акна пылковы попел высып.

Спалі мой ліст табе датла
на языках цынічных сьвечак.
Ты мне нявернаю была?
Ці папракнуў цябе я нечым?

Ты спрэс была жанчына, форма,
што распадаецца ў руках
таго, хто знойдзе – кшталту корма,
што спарахнеў, здрабнеў і спрах.
У ім ніякія раскопкі
не накапаюць чарвякоў.
Застаўся толькі попел сопкі
ад таямнічых чар вякоў.

Пра тую знакамітую сустрэчу яшчэ і праз столькі гадоў чаго толькі ні плявузгаюць: маўляў, рабі Мэнахэм наўмысна прыехаў зь Віцебску ў Вільню да рабі Бэн Шлёмы, каб абмеркаваць іхныя нязгоды ў пытаньнях тлумачэньня Торы; нібыта ехаў ён не адзін, а цэлай дэлегацыяй, разам яшчэ з Зальманам зь Лядаў; ды яшчэ нібыта Віленскі геній урэшце не схацеў іх нават бачыць, ня тое што слухаць. У выніку, паводле гэтых шматлікіх «знаўцаў» выходзіць, што ніякай сустрэчы на найвышэйшым узроўні паміж кіраўнікамі хасідзкай і літвацкай фракцыяў гэбрайскага асьветніцтва, уласна, зусім не было!

Пераклад:

Ён падыходзіць да безабаронных наведнікаў, на момант зазірае ім у твары, і тут жа ягоныя рукі ўзьлятаюць угару, і ён пачынае сыпаць назвамі вядомых пабудоў і памятных мясьцінаў. Паказвае з будынку на будынак, быццам гуляе горадам у шахматы і пакрыёма іх перасоўвае. Ён працягвае гэта рабіць і пасьля таго, як вы яму дасьцё зразумець, што добра ведаеце горад. Што вы не турыст. Што вы тут нарадзіліся і пакідаеце горад толькі цягам сьпякотных летніх месяцаў.
Потым дзядок настаўляе далонь і просіць тры эўра на каву.

Пераклад:

Бяздоннае яйка ты велікоднае – ну ты й бясформавая
я ведаю, што ты добрая
але мяне добрыя жанчыны не прыкалваюць
я люблю сук і праяваў
а перадусім дзеля іхнае языкатасьці
але ж ты – ну ўвасабленьне сьвятасьці
-
золатка, ня трэба ўсё так сур'ёзна ўспрымаць
запрашаю цябе на сенажаць
мужчынам галовы сьцінаць

Паважаная Ганна Янкута!

Прачытаў Вашую бліскучую рэцэнзію на свой пераклад Бонды і пачарпнуў зь яе нечакана шмат — прынамсі, як мне здалося, яўна болей, чым Вы з згаданага перакладу. Напрыклад, што «...прадуктыўнае спалучэнне сэксу і філасофіі ацаніў у „Філасофіі ў будуары“ яшчэ маркіз дэ Сад, а з таго часу ўцякло ўжо нямала вады і нямала было зроблена ў гэтым кірунку»...

Пераклад:

І безь пісьма засьведчыць сам аловак
што я кахаў цябе — і не на словах
агонь у печцы, сьвечка на паліцы —
як я баяўся за цябе й маліўся

Пацьвердзяць весялосьць мая і смутак
што сьмерці я хацеў табе таму так
каб лататы мог даць хутчэй адсюль
дзе мною створанае зьведзена на нуль

Паўзе жыцьцё, бягуць спаборніцтвы,
дванаццаці падгруп парад
у наступ клінам ператворыцца,
і зноў старонка перагорнецца
наперад, анібы назад.

Пераклад:

З кнігі “Сэнс змаганьня” (1996)

Накід жэста ўліваецца ў вусьце пакуты.
Праз сто крокаў – жаданьне вярнуцца дадому,
Адляжацца ад болю жыцьця, быць самому.
Цяжар цела засьведчыць табе: ты прысутны.

На дварэ – духата, небасхіл – беззаганны,
Маладняк сьвяткаваць заклікае прырода,
Целы іх не пускае жыцьцё з карагоду –
Ты ж самотны, уявай пустэчы загнаны...

Пераклад:

Не бычынае скуры – манаскай сутане
Прыпадобная бацькаўшчына. Тым ня меней,
Сьцягам вёскі заўсёды была для мяне яна,
Дзе жылі, як калісьці Вэргілі ў выгнаньні.

А цяпер? Толькі мапы стракатае контур –
Вецер гоніць яе, спапяліўшы дашчэнту,
У вульгарную суш гарадзкога цэмэнту,
Да засохлых вянкоў палявых нацюрмортаў...