Песенькі з-пад шыбеніцы

Пераклад: 
нямецкая паэзія, вершы па-беларуску, нямецкая літаратура XIX стагоддзя, беларуская мова, тарашкевіца, пераклад

Пара аслоў

(Die beiden Esel)

Узяў асьліну жаль бясконцы,
і кажа ён маладажонцы:

«І я асёл, і ты асьліца —
мо, нам пайсьці самазабіцца?»

Але ж, як часьцяком бывае,
да сёньня парачка жывая.

Вада

(Das Wasser)

Бы вады ўзяўшы ў рот,
рэчка сунецца ўпярод,
ледзь паўзе. Балазе,
рэчка глупстваў не вярзе!

Піва, хлеб, глыб, вуда —
зьместу нуль, адна вада!
Сапраўды, лепш тады
мкнуць, набраўшы ў рот вады.

Шчупак

(Der Hecht)

Як загадаў сьвяты Антоній,
шчупак з усёй сям’ёй ягонай,
каб пераарыентавацца,
зрабіўся вегетарыянцам.

Мэню ў яго было марское:
капуста, водарасьці, соя.
Ды не марскія ўжо фэкаліі
зь яго — о, сорам! — выцякаліі.

Стаў брудным стаў ушыр і ўглыб.
Загінула пяць соцень рыб.
На што сказаў сьвяты Антось:
«Тут Дух сьвяты паўсюль і скрозь!»

Штыкетнік

(Der Lattenzaun)

Быў плот. Паміж яго штыкет
ільга было глядзець на сьвет.

Пабачыў архітэктар гэта —
прымчаўся тут жа да штыкетаў!

На шчыліны ня мог глядзець ён
і дом уплішчыў між штыкецін.

Плот стаў цяпер залішне шчыльны,
калі забудавалі шчыліны.

І від ён, і настрой псаваў.
Сэнат яго канфіскаваў.

А архітэктар — той цю-цю
у Афры- ці Амэры-цю.

Крот-эстэт

(Das aestetische Wiesel)

Сеў крот
рачулкі пасярод
паслухаць булькатаньне нот.

Зь якой
ласкі?

Бычок наскі
разьвеяў мой
сумнеў прыкры:

З такой,
што крот той
там дзеля рыфмы!

Акт нараджэньня філязофіі

(Geburtsakt der Philosophie)

Глядзіць зь пярэпалахам дзікая авечка,
бы ўпершыню ў жыцьці сустрэла чалавечка.
Яе пагляд мяне ўсыпіў, і ўжо мне сьніцца,
што ўпершыню і мне сустрэлася дурніца.

На плянэце мух

(Auf dem Fliegenplaneten)

На плянэце мух чалавеку
не пазьбегнуць, на жаль, пакут:
там мухі нам робяць тое,
што мы мухам робім тут.

Там на стужках, мазаных мёдам,
чалавекі, як мухі, мруць.
Мы ўсе там пад мухай ходзім:
у піва могуць штурхнуць.

Зрэшты, болей па-чалавечы
мухі ставяцца там да нас:
муха не запячэ вас у печыве
і ня выжлукціць з вамі квас.

Лёс

(Schicksal)

З-за хмар азвалася маланка:
«Я прасьвятлю цябе, баранка!»

І зад, і бок у барана
яна спаліла дачарна.

Цяпер занятак ёсьць яму:
гадаць, што ён зрабіў каму.

Vice versa

Сядзіць зайчыха дзесь на лузе —
маўляў, адна ўва ўсёй акрузе.

Ды з дапамогай тлустых лінзаў
яе спадар адзін прыблізіў

і засяроджана, паціху
з грудка разглядвае зайчыху.

З усьмешкаю зь нябёсаў ціхіх
глядзіць Спадар на абаіх іх.

Груган Рыгор

(Der Rabe Ralf)

Груган Рыгор
так-так ну-ну
ня меў сясьцёр
ах-ах ку-ку
ён жыў адзін
сярод руін
так-так ах-ах
ну-ну

Мадам Імгла
так-так ну-ну
лухту вярзла
ах-ах ку-ку
бяры, маўляў,
яно ж ням-ням
так-так ах-ах
ну-ну

Груган Рыгор
так-так ну-ну
праз год памёр
ах-ах ку-ку
памёр ён так
як жыў, бядак —
так-так ах-ах
ку-ку

Фатэль-гушкалка на закінутай тэрасе

(Der Schaukelstuhl auf der verlassenen Terrasse)

Я фатэль для гушканьня, вецер мяне
падштурхвае ў сьпіну, у сьпіну.

На тэрасе, дзе восеньскім холадам тхне,
на ветры я стыну, стыну.

Парыпваю гэтак я дзень пры дні,
як вецьце ліпы, бяз спыну.
Ну хто б не здурэў ад той штурхатні
ў сьпіну, у сьпіну, у сьпіну.

Песьня шыбеніка для Ганусі, катавай нявесты

(Galgenbruders Lied an Sophie, die Henkersmaid)

Ах, любая Гануся!
У чэрап дай мне бусю!
Мой чорны рот —
як рваны бот,
ды бусяй — спакушуся!

Ах, любая Гануся!
Прылашч мне чарапусю!
Там мох нарос
замест валос —
нічога, абыдуся!

Ах, любая Гануся!
У чэрап глянь мне ў скрусе!
Вачам — каюк,
іх зьдзёўб канюк!
Няхай, абы ня бусел!

Пара пляшак

(Die beiden Flaschen)

Дзьве пляшкі на стале стаялі —
пузаты штоф ля тонкай кралі.
Штоф шлюбу з краляй быў бы рады,
каханьне ёсьць — ды хто дасьць рады?

Малітва позірка двайнога
ляцела ў сінія нябёсы...
Але ніхто адтуль ня зьнёсься,
каб павянчаць іх перад богам.

Між дзеяй і словамі

(Unter Zeiten)

Загадны лад і лад абвесны
пілі сумесна.
Умоўны лад схацеў быць трэцім
(яго пашчасьціла сустрэць ім).

Час будучы і час мінулы
нат не глынулі.

Прэтэндэнты на трон

(Kronprätendenten)

-Я, слынны граф Дэ Рэамюр,
на трон ня выракся прэтэнзій,
няхай не засталося дзюр,
адкуль мяне ня выгнаў Цэльсій!

А Фарэнгайт, вялікі князь,
жуе сабе ў кутку салеру:
«Ах, божа, во быў слаўны час,
калі я ў градусах знаў меру!»

Спадабаўся матэрыял? Прапануем пачытаць:

Пераклад:
Макс Шчур

Спрадвечны розгалас крыніц
з вышыняў вуха ловіць...
На іх пачатку бог стаіць —
сам вечны пачатковец.

Пераклад:
Макс Шчур

Яны не працуюць да поту й не наракаюць на свой лёс,
не ляжаць у цемры і не аплакваюць сваіх грахоў,
ня гідзяць мяне размовамі пра свой абавязак перад богам,
між іх няма незадаволеных, няма вар’ятаў, апантаных маніяй
назапашваць рэчы,
ніводны зь іх ня кленчыць перад ніводным, ці перад продкамі, што жылі тысячы
гадоў таму,
ніводны зь іх на цэлай Зямлі не фігуруецца й не пакутуе.

Пераклад:
Макс Шчур

як выпівоху
наперад падштурхвае
вясновы вецер

Пераклад:
Макс Шчур

«Калі я быў Прывід зусім малады,
хлапчук зь мяне ўдаўся зухвалы!
Усе на слупах мы сядзелі тады,
нам лусьцікі з маслам да чаю заўжды —
хоць сьвята, хоць ноч — падавалі».