Навошта такому чалавеку з тонкай душэўнай арганізацыяй, з цікаўнасцю да прыгожага пісьменства вось уся гэтая беганіна па лесе са страйкбольнай зброяй? Навошта пастаянныя заняткі ў «качалцы»? Гэта ўсё адбірае час у літаратуры!

А насупраць ад Брылёва, праз іншы праліў, метраў пяцьсот шырынёй, пачыналася Талачынская выспа. Так у Добрым Месцы назвалі кавалак сушы, які застаўся ў межах былых ды існых мястэчак: Круглае, Друцк, Шчэцінка, Талачын, Усвіж-Бук, Абальцы, Латыголь, Юрцава. Вось гэты брылёўска-талачынскі праліў быў адзіным уваходам у акваторыю Новай Зямлі.

Дзед зусім адурэў ад страху, але быў гатовы лепш пайсьці ў турму, чым выкінуць жывыя грошы ў вакно.

Першая спроба падняць паўстаньне ў Бельскім павеце скончылася паразай, палонныя партызаны былі расстраляныя ў Беластоку пры вельмі цьмяных абставінах, якія выклікалі абурэньне ўсяго насельніцтва ня толькі на Віленшчыне й Гарадзеншчыне, але і ў самой Польшчы.

У сапраўднасьці ворагаў няма. Праблема менавіта ў гэтым: у гэтай гісторыі няма ворагаў: у Вэронікі няма ворагаў, у Фэрнандо няма ворагаў, ані ў Даньелі, калі не лічыць таго хлопчыка, які ў жыцьці апроч грымасаў больш нічога ня робіць.

Я не магу перадаць усю ступень іх выродлівасці. Слушней за ўсё было б параўнанне з рэптыліямі: было ў іх абрысах нешта ад яшчараў і ў той жа час нешта ад цюленяў. Але больш за ўсё яны былі падобныя на нейкія фантастычныя істоты, аб якіх наўрад ці чуў хоць адзін біёлаг ці палеантолаг.

Першым выў разбойнік – сурова, дзіка, без аніякага трымцення і паўстрымання; за ім вылі сабакі на прывязі – і ўжо потым, з хат, пазамыканых на ўсе засаўкі, праз форткі нясмела і трывожна завылі людзі.

Перахапілі Барыса недзе ў Цэнтральнай Еўропе. Пачаўся міжнародны скандал, бо самалёт быў ваенны. Але скандалы нас не цікавяць. Запомніце, нас павінен цікавіць Чалавек.

Гэтак ён сядзеў там і ў думках прагаворваў адну малітву за другой, ды так хутка, як мільгае вагон за вагонам, калі едзе цягнік.