Theatrum Anatomicum

паэзія, вершы, беларуская мова

1. Лантух

Даніна цяжкае мінуўшчыны
гаротнай прышласьці – у тлушчы.
Пад’ёмны мост, што мной апушчаны.
Я тлусты. А яшчэ пітушчы.

Зьвісае прывідам вагітнасьці
з калісьці ўвішнае скарбонкі.  
Манблян мужчынскае агіднасьці,
нямы дакор: і я быў тонкі.

Хоць духам – складу донкіхоцкага,
зрабіўся зьнешне Санчо Пансам.
З такім ня знойдзецца ахвотніца
каб з мной (і зь ім) пабыць сам-насам.

Ахвяра чэскай гастраноміі,
ахвяраваў яму ўсё чыста.
Шкада, што не жыву ў Японіі –
ён там прыкметай культурыста.

Яднае ў ім эксплюататара
і кенгуру мая асоба.
Сепуку мо к ябені матары
зрабіць, раз есьці – прымусова?

Не, бачыў крытыкаў у срацы я! –
ён сымбаль лёсам задаволу.
Калі ісьці на апэрацыю,
то ўжо хутчэй па зьмене полу.

2. Шкілет

Ён ходзіць за цябе – і за табой –
з маленства, увесь час – за ўсімі намі –
цень нутраны – мы конь, а ён каўбой,
або – дзіця, а мы ёсьць хадунамі.

Ён не душа, яго не адкладзеш,
як вопратку. Прыкрыты нашым мясам,
ён нашу сьмерць плянуе, як мяцеж.
Ён ні пры чым. Хоць вы заўжды сам-насам,

вам пры жыцьці не сутыкнуцца ў твар –
мо, на паштоўцы ад аднога немца
ён зарагоча: ведае, што ў твань
пашлюць цябе, а ён дык застанецца.

Дык асьцярожна зь ім, каб не зламаць,
іначай болем косьці азавуцца.
Рэванш душы – адзіна прыхамаць:
не пахаваць, аддаць яго навуцы.

3. Чэлес

Вісіць, бывае, як шматок лайна,
а часам з нагавіц шукае выйсьце,
каб прышласьць скаланула навіна:
і я ў сусьвеце існаваў калісьці.

Мы даўнія найлепшыя сябры –
нас аднаго прымаюць за другога.
Няшмат жанчын (прынамсі, дзьве ці тры)
удзячныя былі яму за многа.

Нас паяднала да яго любоў,
ды толькі для мяне ён – мой адзіны,
а не адзін між знойдзеных грыбоў
на сьцежцы ад аплаў па нарадзіны. 

Раней мяне ўстае ён раніцой
і пнецца, дурань, сьвет зьмяняць распусны,
дзе ён амант галоўны і герой,
на сьвет, дзе ён – прылада мачапуску.  

Не пакідаць жа сябра аднаго!
І я туды цягнуся неахвоча,
дзе цьвёрдая падлога пад нагой, 
дзе ён шчэ можа, але зрэдку хоча.

4. Скура

Балячкі вандруюць па целе, бы зоркі
па небе – тут вызірнуць, бліснуць, то тут...  
У люстра глядзіш тэлескоп дальназоркі
і дзівісься бездані божых магут.

Дэтальна ён скуры крывую прастору
прадумаў і ўсякай брыдой засяліў:
там выбухнуць часам звышновыя зоры,
гусьцеюць туманнасьцямі мазалі.

Там мэтэарытаў брыняюць пісягі,
галяктыкі – шнары, як сьведчаньні спроб,
на большасьць якіх бракавала адвагі,
як памяткі даўніх дзіцячых хвароб.

Там сьведкі стварэньня – вясьнянкі-радзімкі,
астылыя прывіды згаслых сьвяціл,
там пораў паўсюдныя чорныя дзіркі,
дзе столькі энэргіі можна знайсьці!

Пуп, Велькага Выбуху пратубэранец
матэрыю смокча ў сябе спакваля,
якую сузор'ямі можна спаганіць,
пататуяваўшы ад ног да вальля...

Пакуль не адкрылі туманнасьці Рака,
пакуль не сьпярэсьцілі рэйсы маршчын –
уволю сабе сузірай, сузірака,
у люстры Адама Кадмона прышчы.

5. Язык

Яшчэ адзін чужынец ува мне,
мой вораг, безь мяне – кавалак ласы;
я безь яго – чалец прымацкай расы,
дый толькі. І ў маўчаньні, нібы ў сьне,

варушыцца той дзіва-акрабат,
дрэсіраваны іншымі з маленства;
за час, што робіць за мяне маўленца,
ён наплявузгаў сотню тэрабайт.

Сядзіць у клетцы роту касьцяной,
ды часам кончык высуне, бы клітар –
як дырыжор усіх на сьвеце літар,
як папа перад вернікаў сьцяной.

Найлепшы ён каханак і гурман –
раз-пораз я яго прышпору ўкусам,
каб сьціх і ён калі ў сваім кутку сам,
каб раем не здавалася турма.

Ды што яму! Ён – геній, ён – маркіз!
Калі мне сумна зробіцца, то зноўку
пісацьму пад ягоную дыктоўку
чарговы вершаваны прэс-рэліз.

6. Валасы

Валасы – апрычоная частка мяне:
нібы ў лёс, я амаль у іх рост не мяшаўся –
дэзэртыр на бязглуздае стыляў вайне,
дзе свой час перажыць вы ня маеце шансаў.

Калі ім, нібы дзецям, свабоду дасі,
то ратунку ня будзе ўжо ад безвалосых,
таму я іх заўсёды даўгімі насіў –
і атрымліваў, як і належыць, па носе.

Колькі раз выкідаў у цырульню пазоў
і ня цяміў бясконцых прэтэнзій наконт іх:
ды які клопат вам да маіх валасоў,
калі сам іхны носьбіт да іх бесклапотны?     

На іх мае шмат большае права пара,
калі больш за каўтун непакоіла шэрасьць –
зь імі меней пашаны было да двара,
у што сёньня ўжо стрыжаным цяжка паверыць.

У астатнім у нас зь імі поўны ажур –
калі іх загусьціць у купальні шампунем,
можна выдумаць безьліч цікавых фрызур –
вось і ўсё, у чым волю навязваць магу ім.

Марна іх адразаць, кідаць у малако,
каб мяне дагукацца – лепш іншае зьмерце:
не чапайце нязьнятага скальпу майго –
хай растуць валасы. Пры жыцьці й пасьля сьмерці.

7. Мачавік

Дакуль трывае мачавік,
хвілін пятнаццаць
не далучацца да жывых,
не падымацца.

Ну вось куды ты пабяжыш –
пісаць раманчык?
Ня выйдзе, хлопча, вечна жыць
у словах зманчых.

Не забывайся, толькі сон –
адзін наркотык,
што не нясе ў дом нашых сом
ніякай псоты.

Наадварот: найменшы ціск
на чалясьніцу – 
і ўжо на чэлесе ляціш
да той, што сьніцца. 

Шэпт возьме за душу або
за падсьвядомасьць –
і прыбярэцца сам сабой
узросту гломазд.

Таму старайся спаць часьцей,
каб болей лётаў.
Вучыся мудрасьці ў дзяцей –
малых наркотаў.

Спадабаўся матэрыял? Прапануем пачытаць:

Пераклад:
Макс Шчур

Ах! Тэл сама — вясёлка, ці расьсеяная хмарка;
адлюстраваньне ў шкле; ці цені на вадзе;
дзіцячы сон; усьмешка на дзіцячым твары;
галубчын голас; дзень мінучы; музыка ў паветры.

Пераклад:
Макс Шчур

Упоўдне рысы барзюкі
Сьвярбяху ў напе а крыўляху,
Сычаша птах, і мертвакі
Ўва горбех верашчаху.

Пераклад:
Макс Шчур

Яны не працуюць да поту й не наракаюць на свой лёс,
не ляжаць у цемры і не аплакваюць сваіх грахоў,
ня гідзяць мяне размовамі пра свой абавязак перад богам,
між іх няма незадаволеных, няма вар’ятаў, апантаных маніяй
назапашваць рэчы,
ніводны зь іх ня кленчыць перад ніводным, ці перад продкамі, што жылі тысячы
гадоў таму,
ніводны зь іх на цэлай Зямлі не фігуруецца й не пакутуе.

Пераклад:
Макс Шчур

Хто стрымае хвалю гневу,
быццам воз неўтаймаваны,
вазаком заву такога!
Рэшта — проста лейцы сьцяла.