* * *
Чарговы фронт атмасферны
вільгаццю дэсантуецца
на лес, палеткі і фермы –
хтосьці сустрэць рыхтуецца:
хавае жабры ў кішэні,
шклянку і мех пад пахаю,
збірае кропелькі ў жменю…
Ды, раззлаваны страхамі,
халодным веццем асклізлым,
мехам пустым і шклянкаю,
нязбытным зноў камунізмам,
бегае за падранкамі,
што з неба сыплюцца густа
спраўджанымі чаканнямі,
але з’язджае ўжо з глузду
ўласнымі заляцаннямі.
А іншы быў разумнейшы:
горад не кінуў поначы,
павольна крочыў да гейшы,
выдуманай апоўначы,
аднак забыўся на адрас,
і азірнуўся, здзіўлены,
шукаў айцоў, клікаў “падрэс”,
лез на ліхтарні, змылены,
скакаў адтуль з парашутам,
а парасон не вытрымаў –
паверыў словам пачутым –
лепей бы верыў хітрыкам…
Але ж дурны не быў трэці:
дзверы замкнуў і з клямкаю
чакаў, што будзе на свеце.
Мех, парасон і шклянку ён
схаваў на чужым балконе,
верыў, што ўсё мінаецца,
аднак знайшоў там гармонік –
і песняю захлынаецца:
“Яскравы радасны ранак
прыйдзе, напэўна, некалі.
Святло праз рэшткі фіранак
выбухне пад павекамі!..”
Чарговы фронт атмасферны,
непадуладны сіноптыкам, –
на горад, поле і фермы,
на захірэлы паноптыкум…
* * *
Слова і да слова –
гэтак марыў я.
Хлеба і да хлеба –
прагнула сям’я.
Слова каб і хлеба –
думаў, хоць бы так.
Моўчкі ля скарынкі –
сам сабе мастак.
* * *
Злая самота
трахае ўпотай
мозг і нутро.
Сотні дарог
зніклі за дротам:
ён з пазалотай,
а не збярог
быццам сяброў.
Злая самота
б’е з кулямёта
над галавой.
Пуста за мной.
Перад – турбота,
побач – балота,
разам – двубой:
быццам канвой.
Злая самота
нішчыць ахвотна:
ты ці не ты,
паліць масты.
Дотык дрыготкі
злое самоты...
Стыне матыў.
Гэта – не ты.
Быццам, не ты.
* * *
Сябры па-ранейшаму
пішуць вершы:
хтосьці – збольшага,
нехта – зменшага.
Спрачаюцца:
хто горшы, хто лепшы,
трэці, другі ці першы...
Цудоўнае глупства –
гаворка пра словы,
што нехта згубіў выпадкова,
хтосьці шчасліва знайшоў,
а хто і выцягнуў з лёгкіх,
скрывавіўшы рукі па локці.
Такім асаблівы рэспект:
іх боль выклікае эфект –
кругі на вадзе.
За імі брыдзе
і дасылае праклёны
лоўчы стамлёны,
прагнучы хвалі спыніць,
а потым вылавіць верш,
забыўшы пра тое,
што ж там было найперш.
* * *
Больш ніколі змярканняў такіх, як у жніўні, няма:
пахне горыччу колер трывожна-барвовы,
птушаняты над пожняй спрабуюць размах,
прахалода псуе нават самыя шчырыя словы,
што і так дажывалі не часта да вуснаў маіх.
Чым цямней, тым мацней існавання няпэўнасць,
меней доказаў існага, больш ачышчаецца слых
і сляды на атаве, як быццам, дарэмна
напамінам зямной бессэнсоўнай хады,
бо калі б не яны – я б паздужаў, нібы птушаняты:
крок з гнязда – повязь рвецца.
Далей можа быць толькі ўздым
і палёт
ад слядоў, абарваных крылата.
* * *
Няхай асенні вецер
і вечар напярэймы
ў акно кідаюць смеццем
і холадам завейным,
няхай у мокрай цемры
змяшаліся ўсе фарбы
і рэхам недаверу
страляе позні яблык.
Абы не трапіў міма
грудзей маіх закрытых –
у іншым свеце спім мы –
неяркім і несытым,
але адценняў болей
у ім, чым бачыў Лорка,
калі няволіў колер
у месячных пагорках.
Звычайны свет: без густу,
абжыты нетактоўна,
спажыты крохкай лустай –
не дзіва, што няпоўны
заўжды бывае вечар,
падзелены няроўна
на дзень і ноч, і вечнасць,
што выцякла з далоняў.
* * *
Самота прыходзіць апоўначы
ці крыху пазней,
але з абрыдлай банальнасцю
ў пакой
праз шчыліны пралазіць
снежаньскай сцюжай вільготнай,
кашмарамі сытых забытых сненняў.
Яна –
абыякавая,
бесклапотная і беспрынцыпная:
ёй усё роўна,
нават калі пад коўдрай
ты не адзін.
Быццам гуляеш у схованкі:
пад прымусам хаваўся,
знянацку злоўлены
і мусіш шукаць
яе ў адказ
згодна з правіламі
гульні не сваёй.
А калі выйграеш,
не радуе асабліва
прыз эксклюзіўны:
яго ж на сцяну не павесіш,
ды й не збудзеш назад,
хоць трэсні.
Застаецца толькі адно:
стаць самотней,
чым самота сама,
каб яна,
спахмурнеўшы і сцяўшы зубы,
сыйшла шукаць весялейшых,
што дзьмуць у медныя трубы
( хоць і ім я не зычу
гэтай загубы).
Але ж,
можа, і тыя,
каму весялей,
паразумнеўшы,
сплавяць яе
каму-небудзь далей,
адкуль не прыходзяць
ні людзі, ні словы, ні рэчы,
ні на досвітку,
ні апоўначы, ні пад вечар,
адно мітуслівы вецер
даносіць халодныя пахі
таго, што не ведаюць дзеці
і з крылля ў палёце
страсаюць птахі.
* * *
Недзе побач яно:
блукае пад вокнамі,
наступае на цень мой
і дзьмухаўцамі раскідвае
пахі знаёмых рэчываў
і нанова адкрытых рэчаў.
Дзіўнае,
яно вынікае з нечага,
што знікае з прывідных сненняў,
дзённых гравюр,
недаспаных ранкаў
і аптычных падманаў вечара.
З’яўляецца і перашкаджае
адчуваць далонямі
толькі цёплыя грудзі
і лініі таліі.
Побач яно,
і як махляр запраўскі,
перамешвае з’явы рэальныя,
падмяняе паняцці
і мае заўсёды
туза на запас.
Блефую.
Ад безвыходнасці.
А яно ў адказ,
ледзь варухнуўшы вуснамі,
выдыхае
“Пас…”
* * *
Стамлёныя безнадзейна
любы выбіраюць бераг,
каб з плыні будзённай дзверы
далі адпачыць падзеям,
каб выпаўзці з каламуці,
што цягне то ў вір, то плёсам...
А вось бы далі нябёсы
зірнуць, што такое вусце.
* * *
Восені небакрай
я пераходжу ўброд.
Літасці не чакай
пошасці пасярод.
Хай будзе так, як ёсць,
будзе ўсё роўна лепш:
скончыццца маладосць,
а застанецца верш.
Хай нечытаны сам,
стане ён толькі мой –
сцішаным галасам
выпадзе супакой.
Вырасце на раллі
новае нешта з нас.
Добра, што мы былі...
Добра, што толькі раз.
* * *
Шэрым туманным ранкам
буду тваім каханкам.
Цёплае цела вабіць.
Гэта напраўду?
Мабыць…
Хто ж усталюе меру
ўласнаму недаверу?..
Вось і шукаюць двое –
кожны ў сабе спакою.
* * *
Змярканне ізноў пачынаецца…
А мы ў гэтым дні – ці былі?
Ніколі нішто не змяняецца
на гэтай няпэўнай зямлі.
І ўчынкі, і мары звяраюцца
з сітэмаю каардынат,
што толькі у адзінак збываецца –
звычайна, стагоддзі назад.
Такія прывязкі мізэрныя –
да часу і да бунтароў:
інакш не бывае ў знявераных,
зняможаных неўладароў.
Шаленства! Мы – толькі прыгонныя!
Праз сотні гадоў прарасло
здагадкай гаротна-галоднае
нікім не забытае зло.
І вось ужо лёсам зламаная
істота брыдзе ў небыццё…
Але ж нараджэнне давала нам
надзею на проста жыццё.
Няўжо яна болей не вернецца –
усмешкаю, цёплай слязой?
…Дай, Божа, ізноў абнадзеіцца,
будзь побач, хоць побач, са мной…
* * *
Кніга ці меч у ножнах –
абрынецца ў нябыт кожны –
і ад жнівеньскай пожні
нічога не забаліць.
Нават застанецца калі
словам ці справаю на зямлі.
Дзе ты і што – не ўцяміць;
мінулае – толькі памяць:
паверыш – усё запляміць
і выкіне на расу…
Да ранку яго нясу,
а там – усё пад касу…
* * *
І толькі так – з гадамі разумееш,
што ўсё было атрымана ў крэдыт,
і не ў дзіцячых кніжках бармалеі –
наўкол цябе праз аднаго – бандыт.
І кожны хам з апломбам і прыгожа
распавядае пра грахі твае:
яго працэнты, тэрміны трывожаць,
асноўны доўг спакою не дае.
Ты вінны ўсім – і кожны спаганяе:
штуршкі ў хадзе, падрэзкі на аўто…
Нарэшце думка праз гады (жывая!),
што ўсе яны – ніхто, а ты – нішто.
Нішто? І з гэтым трэба жыць? А трэба.
Зруйнуецца стары трывалы свет.
Хай ні вады, ні хлеба…
Будзе неба.
На небе – Бог.
Пад Богам – чалавек.
